Ons maag-darmstelsel is verantwoordelijk voor onze spijsvertering. Wanneer in dat proces iets misgaat, kunnen maag-darmklachten ontstaan.
____________
Het maag-darmstelsel kan je zowel letterlijk als figuurlijk het centrum van ons lichaam noemen. Daar vindt de spijsvertering plaats. Tijdens dat proces worden voedingsstoffen opgenomen die noodzakelijk zijn om ons in leven te houden. Daarnaast vormt het maag-darmstelsel ook onze eerste verdedigingslinie voor aanvallen van virussen en bacteriën die ons zouden ziek kunnen maken.
Ons maag-darmstelsel wordt immers door miljarden bacteriën en andere micro-organismen bewoond die verantwoordelijk zijn voor de ingenieuze werking van ons maag-darmstelsel. Die enorme hoeveelheid bacteriën wordt samen de darmflora of het darmmicrobioom genoemd.
Ze helpen bij de spijsvertering van onverteerbare voedingsstoffen, spelen een rol in de regulering van ons lichaamsgewicht en vormen een bescherming voor ziektekiemen. Ze werken nauw samen met ons inwendige immuunsysteem en vormen als het ware een verdedigingsleger tegen aanvallen van buitenaf.
Houd je darmflora gezond!
Omdat onze darmen zo’n belangrijke functie hebben in het gezond houden van ons lichaam, is het belangrijk dat de microbiële balans tussen goede en slechte bacteriesoorten in evenwicht blijft.
Daarvoor is een gezonde levensstijl in de eerste plaats erg belangrijk. Op die manier kunnen veel maag-darmklachten worden vermeden. Wat is nu belangrijk om je darmflora gezond te houden en zelfs te verbeteren?
- Eet voldoende vezelrijke voeding zoals groenten, fruit, zaden, noten en peulvruchten.
- Voeg af en toe gefermenteerd voedsel toe aan je dieet zoals zuurkool, yoghurt, kimchi. Ze zijn immers een bron van natuurlijke probiotica.
- Drink voldoende water. Water heeft een positief effect op het evenwicht van gezonde bacteriën in de darmen.
- Neem tijd om te eten en kauw goed. Dat bevordert de spijsvertering en de opname van voedingsstoffen.
- Vermijd stress. Stress kan immers aan de basis van maag- en darmklachten liggen. Recent onderzoek wees overigens uit dat er een link te leggen is tussen de gezondheid van onze darmen en onze mentale gezondheid.
- Slaap voldoende.
- Neem regelmatig een kuur probiotica Dat zijn levende, goede bacteriesoorten zoals de Lactobacillus reuteri onder de vorm van voedingssupplementen die het evenwicht in de darmflora op peil houden en op die manier ook het immuunsysteem kunnen ondersteunen.
- Consumeer alcoholische dranken met mate.
Wat extra aandacht schenken aan de gezondheid van je maag en darmen komt iedereen ten goede. Maar voor zwangere vrouwen is dit nog meer van belang. Heel wat zwangere vrouwen ondervinden tijdens de zwangerschap immers last van misselijkheid, een opgeblazen gevoel en een onregelmatige stoelgang.
Een goede zelfzorg is tijdens deze periode zeker niet te onderschatten. Een voedingssupplement met probiotica innemen tijdens de zwangerschap kan een extra ondersteuning voor jezelf en voor je groeiende baby zijn.
Ook na de geboorte blijft aandacht voor zowel jouw darmen als voor die van je baby onder de vorm van een supplement probiotica geen overbodige luxe. Wanneer je borstvoeding geeft, heeft jouw eetpatroon een rechtstreekse invloed op het buikgevoel van je pasgeboren kindje. De darmflora van een baby zijn immers nog in volle ontwikkeling waardoor de spijsvertering gepaard kan gaan met ongemakken zoals buikkrampjes.
Sommige baby’s hebben daar meer last van dan andere. Die hevige krampjes, ook wel kolieken genoemd, kunnen gepaard gaan met periodes van hevig huilen. Daarom worden baby’s met kolieken dan ook vaak huilbaby’s genoemd.
Oorzaken van maag-darmklachten
Ondanks het feit dat je heel veel aandacht hebt voor een gezonde levensstijl om je maag- en darmstelsel gezond te houden, kan het toch zijn dat je af en toe last hebt van maag-darmklachten. De eerste klachten die vaak opduiken zijn een verandering in het stoelgangpatroon zoals winderigheid, diarree of constipatie maar ook misselijkheid en een opgeblazen gevoel komen vaak voor. Wist je dat je stoelgangspatroon een belangrijke indicator is voor de toestand van je maag en vooral van je darmen?
De oorzaken van maag-darmklachten kunnen erg uiteenlopend zijn. Een verstoord evenwicht in het darmmicrobioom ligt vaak aan de basis. Dat kan verstoord zijn door talrijke factoren zoals erfelijke aanleg, stress, een onregelmatige levensstijl en het gebruik van geneesmiddelen, zoals antibiotica of maagzuurremmers.
Het is algemeen geweten dat een antibioticakuur vaak gepaard gaat met maag- of darmklachten. Antibiotica zijn noodzakelijk om slechte bacteriën te doden. Toch maken ze meestal geen onderscheid tussen de lichaamseigen (goede) en de slechte bacteriën. Daardoor ontstaat er meestal een onevenwicht in de darmflora ontstaan wat in sommige gevallen kan resulteren in maagklachten en vaak ook diarree.
Om het evenwicht tussen goede en slechte bacteriën te bewaren tijdens een antibioticakuur is het een goed idee om je lichaam te ondersteunen met een voedingssupplement probiotica. Om een voedingssupplement te kiezen, laat je je het best leiden door producten die een bewezen doeltreffendheid hebben voor klachten die gerelateerd zijn aan het gebruik van antibiotica.
Meer en meer blijkt dat ook voedselintoleranties voor gluten, lactose, fructose of histamine aan de basis van maag- en darmklachten liggen. Een voedselintolerantie is niet altijd makkelijk te achterhalen en het kan zijn dat je er lang mee rondloopt vooraleer duidelijk is voor welke voedingsmiddelen je nu juist intolerant bent.
Welke maag-darmklachten bestaan er?
Iedereen heeft wel eens last van zijn maag en darmen zonder dat er per se sprake is van een echte aandoening. Wanneer maag- en darmklachten blijven aanhouden, is het raadzaam om een arts te raadplegen. Die kan dan een onderzoek opstarten naar de oorzaak van de klachten en op basis daarvan een juiste behandeling opstarten.
Welke maag-darmklachten komen vaak voor?
Functionele storingen
Een functionele storing van het maag-darmstelsel betekent dat de functie van een bepaald deel van het maag-darmstelsel gedurende een korter of langere periode verstoord is. De oorzaken kunnen erg uiteenlopend zijn. Denk maar aan stress, een voedselintolerantie, ongezonde en onregelmatige voeding,… De precieze oorzaak is overigens moeilijk te achterhalen.
Omdat ons maag-darmstelsel zo complex is, kunnen de functionele storingen erg uiteenlopend zijn. De meest voorkomende zijn:
- Pijn in de onderbuik (abdominale pijn) is een van de meest voorkomende vormen van pijn. Er zijn heel wat mogelijkheden waardoor deze pijn kan ontstaan. De pijn kan afkomstig zijn van de buikspieren of van de weefsels van de abdominale wand die rond de buikholte liggen. Er zijn ook heel wat organen in de buikholte die voor abdominale pijn kunnen zorgen, zoals bijvoorbeeld de maag, de galblaas, de pancreas, de nieren of de appendix.
- Kolieken of buikkrampen zijn pijnscheuten in de maag of darmen. Ze gaan vaak gepaard met misselijkheid, braken en diarree. Die kunnen ontstaan door heel wat verschillende factoren, bijvoorbeeld vastzittende lucht, een voedselallergie of verstoorde bewegingen van de maag en darmen tijdens de spijsvertering. Maar liefst 1 op 5 baby’s heeft vaak last van kolieken. Kolieken worden dus vaak in verband gebracht met een huilbaby.
- Een opgeblazen gevoel voelt alsof er een steen op je maag drukt. De buik kan ook zichtbaar opgeblazen zijn en ook winderigheid gaat er vaak mee gepaard. Een opgeblazen gevoel kan ontstaan door vastzittende lucht en een trage spijsvertering. Omdat de maag onvoldoende uitrekt, is er niet genoeg plaats voor alle gassen en al het voedsel dat verteerd moet worden.
- Maagzuuroprispingen of reflux ontstaan wanneer de inhoud van de maag terugkeert naar de slokdarm. Dat zorgt voor een branderig gevoel in de slokdarm vaak gepaard met een zure smaak in de mond. Wanneer dit erg vaak een hevig voorkomt, kan een arts kiezen om maagzuurremmers voor te schrijven. Deze producten gebruik je best niet op lange termijn, want dan kan het op zich ook een onevenwicht veroorzaken in het microbioom van het maag-darmstelsel. Dit wordt een dysbiose genoemd.
- Prikkelbaredarmsyndroom (PDS), ook spastisch colon genoemd, is een combinatie van symptomen aan het maag-darmstelsel waarvan de oorzaak niet duidelijk is. Wereldwijd heeft ongeveer 11% van de bevolking last van het prikkelbaredarmsyndroom, hoofdzakelijk vrouwen hebben er last van. Overgevoeligheid van de darmen, gestoorde darmbewegingen, maar zeker ook voedselintoleranties kunnen aan de basis van het prikkelbaredarmsyndroom liggen.
Het komt voor dat iemand met het prikkelbaredarmsyndroom wordt gediagnosticeerd, maar dat het eigenlijk om een voedselintolerantie of een dysbiose gaat. De symptomen zoals bijvoorbeeld een opgeblazen gevoel, buikpijn, krampen, een wisselend stoelgangspatroon, winderigheid,… zijn immers gelijkaardig.
Functionele storingen van het maag-darmstelsel behandelen is niet altijd eenvoudig. Dat komt omdat de oorzaak meestal niet eenduidig is. Sowieso is het belangrijk om te starten met gezonde eetgewoonten.
Op die manier ben je alvast zeker dat je voldoende water, vitaminen, vezels en mineralen opneemt die het maag-darmstelsel en bij uitbreiding je hele lichaam gezond houden. Naast gezonde voeding dien je zeker ook voldoende beweging aan je dagelijkse ritme toe te voegen.
Daarnaast kan een kuur van een voedingssupplement dat levende melkzuurbacteriën bevat, zoals Lactobacillus reuteri Protectis het maag-darmstelsel extra ondersteunen.
Wanneer je, ondanks de aanpassingen van je levensstijl, toch nog klachten blijft ondervinden, is het altijd raadzaam om een arts te raadplegen. Na een grondig onderzoek kan een arts beslissen om geneesmiddelen voor te schrijven zoals bijvoorbeeld anti-emetica (tegen misselijkheid), maagzuurremmers of een laxeermiddel. Beslis echter nooit om zulke geneesmiddelen te nemen zonder eerst een arts te raadplegen.
Maag-darminfecties
Ook een infectie veroorzaakt door een bacterie of een virus kan aan de basis liggen van heel wat maag-darmklachten.
Typische symptomen van een maag-darminfectie zijn:
- Diarree
- Braken
- Misselijkheid
- Koorts
- Buikkrampen
- Uitdroging
- Bloed of slijm in de ontlasting
Veel mensen krijgen een maag-darminfectie wanneer ze op reis zijn. Die ontstaat bijvoorbeeld door het eten van besmet voedsel. Een darminfectie onder reizigers is dan ook beter bekend onder de naam ‘reizigersdiarree’ of ‘turista’. Tijdens een darminfectie blijft het drinken van voldoende water cruciaal. Ook de verloren zouten en suikers aanvullen met een O.R.S is belangrijk om sneller te herstellen. Wat zakjes O.R.S. meenemen in je reizigersapotheek is dan ook nooit een overbodige luxe.
Een darminfectie gaat meestal vanzelf weer over, maar in nood kan het geneesmiddel Loperamide helpen om de diarree te stoppen.
Constipatie komt ook vaak op vakantie voor. Dat heeft meestal te maken met een andere levensstijl, stress die bij de vakantie komt kijken, een jetlag en dus een verstoord dagritme. Bij aanhoudende constipatie kunnen laxeermiddelen, of laxativa, helpen. Constiptatie kan in sommige gevallen worden vermeden dankzij een kuur probiotica die wordt opgestart vlak voor het vertrek en wordt verdergezet gedurende de vakantie.
Leaky gut of lekkende darm
Deze chronische aandoening komt bij meer en meer mensen voor onder invloed van een slecht voedingspatroon, chronische stress en een langdurig onevenwicht tussen goede en slechte bacteriën in de darmflora.
Bij het leakygutsyndroom vertoont de darmwand als het ware gaten en laat de darmwand meer elementen door dan noodzakelijk. Op die manier kunnen tal van voedselresten, schadelijke stoffen, bacteriën, moleculen… in de bloedbaan terechtkomen. Typische symptomen zijn buikkrampen, winderigheid, vermoeidheid, een opgeblazen gevoel, …
Maar ook schildklierproblemen, gewichtstoename, huidproblemen en ontstekingen kunnen veroorzaakt worden door het leakygutsyndroom. Ook kan het lichaam sneller en vaker allergisch reageren door meer histamines dan noodzakelijk aan te maken.
Het leakygutsyndroom kan worden ontdekt nadat er bij een patiënt een voedselintolerantie is vastgesteld, maar je kan je ook laten testen in gespecialiseerde medische labo’s. Het lichaam overreageert in dat geval op bepaalde voedingsstoffen omdat de darmwand die voedingsstoffen onvoldoende tegenhoudt.
