Waarom moeten we slapen?
Slapen is essentieel voor ons lichamelijk en psychisch welzijn. We brengen gemiddeld een derde van ons leven slapend door, en dit is niet zonder reden. Voldoende slaap zorgt voor tal van gezondheidsvoordelen, terwijl een langdurig slaaptekort kan leiden tot negatieve gevolgen voor onze gezondheid.
Waarom is slaap zo belangrijk?
Naast voedsel en water kan een mens niet zonder een goede portie slaap. Tijdens onze slaap vinden er allerlei lichamelijke en psychologische herstelprocessen plaats. Denk aan het reguleren van hersen- en lichaamsfuncties, en het herstellen van fysieke inspanningen.
Onze biologische klok bepaalt wanneer we wakker worden en gaan slapen. Dit ritme wordt gestuurd door het hormoon melatonine, dat in de pijnappelklier wordt aangemaakt. Melatonine wordt 's avonds geproduceerd en zorgt ervoor dat ons lichaam zich klaarmaakt voor de nacht. Dit hormoon helpt ons in slaap te vallen en weer wakker te worden wanneer het melatonineniveau in de (vroege) ochtend zakt.
De slaapcyclus
Tijdens een goede nacht doorlopen we meerdere slaapcycli, die elk ongeveer 90 tot 120 minuten duren. Deze cycli bestaan uit vier fasen:
-
![]()
Inslapen: Onze lichaamstemperatuur daalt en de spieren ontspannen.
-
![]()
Lichte slaap: Hierin kunnen we nog makkelijk wakker worden, maar we rusten wel.
-
![]()
Diepe slaap: Het lichaam herstelt zich fysiek door onder andere de bloedtoevoer naar de spieren te verhogen.
-
![]()
Remslaap (droomslaap): Hierin zijn onze hersenen actief en verwerken ze emoties en indrukken, wat bijdraagt aan emotioneel herstel.
Wat als je niet kunt slapen?
Veel mensen kampen tijdelijk met slaapproblemen, bijvoorbeeld door stress of emotionele gebeurtenissen. Als je regelmatig slecht slaapt, kan dit leiden tot slapeloosheid (insomnie), een slaapstoornis waarbij je minstens drie nachten per week slecht slaapt. En je raadt het al: dit heeft invloed op je functioneren overdag.
Last van slapeloosheid?
Slapeloosheid, ook wel insomnie genoemd, is een veelvoorkomende slaapstoornis waarbij je herhaaldelijk moeite hebt om in slaap te komen of door te slapen. Dit gaat verder dan een paar nachten slecht slapen; het beïnvloedt je dagelijkse leven en functioneren aanzienlijk.
Enkele kenmerken van slapeloosheid zijn:
-
![]()
Moeite met inslapen (het duurt langer dan 30 minuten).
-
![]()
's Nachts vaak wakker worden en daarna moeilijk terug in slaap vallen.
-
![]()
Te vroeg wakker worden in de ochtend en niet verder kunnen slapen.
-
![]()
Onrustig en niet diep genoeg slapen, wat de slaapkwaliteit vermindert.
-
![]()
Overdag last van vermoeidheid, prikkelbaarheid, en moeite met concentreren.
Gevolgen op korte en lange termijn
Slapeloosheid kan zowel op korte als lange termijn negatieve gevolgen hebben voor je gezondheid, zowel mentaal als fysiek. Het is belangrijk om het probleem aan te pakken. Zeker wanneer het langer dan drie weken aanhoudt.
Dan spreken we namelijk van slapeloosheid of insomnie. Als je gedurende die periode minstens drie nachten per week slecht slaapt en daardoor overdag problemen ervaart zoals vermoeidheid, prikkelbaarheid en verminderde concentratie, is het aangeraden om actie te ondernemen.
Wat zijn mogelijke oorzaken van slaapproblemen?
Hoewel er bepaalde criteria zijn vooraleer je kan spreken van slapeloosheid, kan het goed zijn dat je in bepaalde periodes van je leven last hebt van slaapproblemen. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn.
Stress en angst
Stress en angst
Stress en angst zijn één van de grootste oorzaken van tijdelijke slapeloosheid. Mentale onrust, zoals piekeren en zorgen, maakt het lastig om in slaap te vallen of door te slapen. Uit onderzoek blijkt dat 30-40% van de mensen met slaapproblemen hier last van heeft.
Deze spanning creëert een vicieuze cirkel: stress leidt tot slecht slapen, en slaaptekort verergert op zijn beurt dan weer de stress en angstgevoelens. Hierdoor wordt het steeds moeilijker om deze cyclus te doorbreken.
Lunestil kan ondersteuning bieden. De unieke duocapsule met lavendelolie helpt je ontspannen voor het slapengaan en bevordert een goede nachtrust, zodat je 's ochtends uitgerust wakker wordt. Doordat Lunestil je helpt te ontspannen, wordt ook de mentale onrust aangepakt, een veelvoorkomende oorzaak van slapeloosheid.
Emotionele gebeurtenissen
Emotionele gebeurtenissen
Een emotionele gebeurtenis kan je ook heel wat slapeloze nachten bezorgen. Denk maar aan een ziekte of overlijden van een dierbare.
Opgejaagd zijn
Opgejaagd zijn
Verder leven we ook in een gejaagde wereld. Onze agenda’s staan propvol met professionele activiteiten en ook in onze vrije tijd plannen we veel activiteiten in. Probeer voldoende rustmomenten in te lassen om te ontspannen. Voorzie dan ontspannende activiteiten als lezen, een warm bad of douche nemen, of eventueel ademhalingsoefeningen.
Slechte slaaphygiëne
Slechte slaaphygiëne
Onvoldoende uren slaap, geen vast slaapritueel of te veel activiteiten vlak voor het slapengaan: het zijn allemaal voorbeelden van een slechte slaaphygiëne. Wil je om van die tijdelijke slapeloosheid door een slechte slaaphygiëne af te geraken wat tips? Lees dan hier verder.
Bioritme
Bioritme
Je slaapritme kan ook verstoord zijn door een verandering in je bioritme. Werk je bijvoorbeeld in shiften? Of zit je midden in een jetlag door een verre vliegreis? Dan kan de aanmaak van melatonine verstoord zijn, waardoor je lichaam in de war is over wanneer het nu precies moet slapen. Een omschakeling maken in je bioritme, kan ook voor slaapproblemen zorgen.
Blauw licht
Blauw licht
Een andere grote boosdoener voor slaapproblemen is te veel blootstelling aan blauw licht voor je gaat slapen. We staren ons suf naar verschillende schermen: onze tv, onze smartphone, onze computer en soms alle drie tegelijk. We raken daardoor én door onze activiteiten op sociale media overprikkeld en dat is nefast voor een goede nachtrust. Door het blauwe licht denkt ons lichaam trouwens dat het nog dag is en dat het nog niet in slaapstand moet gaan. De aanmaak van melatonine kan dan opnieuw worden geblokkeerd.
Omgevingsfactoren
Omgevingsfactoren
Ook bepaalde omgevingsfactoren zoals lawaai, een snurkende partner, de temperatuur in de slaapkamer of een slechte matras kunnen inslapen en doorslapen bemoeilijken.
Medicatie
Medicatie
Ten slotte kan ook een bepaalde ziekte of pijn ervoor zorgen dat je last hebt van tijdelijke slapeloosheid. Medicatie zoals een pijnstiller nemen kan in dat geval helpen. Grijp dan in geen geval naar slaapmedicatie, maar bespreek met je arts hoe de oorzaak van je slaapprobleem kan aangepakt worden.
Tips om je slaapkwaliteit te verbeteren
Een goede nachtrust begint met het aanpakken van deze oorzaken. Zorg voor een rustige slaapomgeving en plan minstens een uur voor het slapengaan ontspanning in om stress en angstgevoelens te verminderen. Vermijd schermen en creëer een serene sfeer, zodat je lichaam en geest tot rust kunnen komen.
Probeer vaste bedtijden aan te houden en zorg voor een goede slaaphygiëne.Heb je nog steeds moeite met slapen? Doe dan de slaaptest en ontdek je slaapprofiel. Ontdek bovendien onze tips voor een betere nachtrust en hoe je jouw slaapkwaliteit kunt verbeteren.
Lunestil: haal meer uit je slaap
Iedereen verdient een goede nachtrust. Daarom biedt Lunestil een unieke duocapsule-technologie,speciaal ontwikkeld voor jouw ideale nachtrust.
Dankzij een krachtige combinatie van ingrediënten zoals essentiële lavendelolie, passiebloemextract, vitamine B6 en melatonine, zorgt Lunestil voor rust en ontspanning voor het slapengaan, gevolgd door een kwalitatieve nachtrust om uitgerust wakker te worden.
Zonder dat je lichaam er afhankelijk van wordt.
Het belang van een goede slaaphygiëne
Slaap je voldoende en regelmatig?
Eerst en vooral is het belangrijk om na te gaan of je voldoende slaapt. Sowieso varieert het aantal uur slaap dat iemand nodig heeft per individu. Daarin speelt ook de leeftijd een rol: hoe ouder we worden, hoe minder slaap we nodig hebben.
Een volwassene heeft tussen de 6,5 en de 8,5 uur slaap per nacht nodig. Gemiddeld slapen volwassenen zo’n 7 uur per nacht. Veel mensen hebben dus niet veel overschot. Verschillende nachten op rij minder dan die 7 uur slapen, kan al snel leiden tot een slaaptekort.
Het idee van ‘slaap inhalen’, werkt ook niet. Dan haal je je biologische klok door elkaar. Regelmaat is erg belangrijk voor een goede slaaphygiëne. Idealiter ga je dus ongeveer rond hetzelfde tijdstip slapen en sta je dagelijks rond hetzelfde uur op.
Een powernap kan geen kwaad
Verder is het ook normaal dat je je doorheen de dag, meestal gebeurt dat in de loop van de namiddag, wat moe voelt. Onze interne klok stuurt om de 12u een signaal door om wat te slapen. Een middagdutje van 15 à 20 minuten, een zogenaamde ‘powernap’, kan dus geen kwaad. Maar vermijd het na drie uur in de namiddag. Anders kan je moeilijkheden krijgen om ’s avonds in slaap te geraken.
Hoe zit het met je slaapruimte?
Het is interessant om even na te denken of de omstandigheden in je slaapruimte optimaal zijn voor een goede nachtrust. Is je slaapkamer voldoende verduisterd? Is het er niet te warm? Een temperatuur van 18 graden is ideaal om in te slapen.
Ook je lichaamstemperatuur daalt wanneer je in slaap valt. Het is dus erg belangrijk dat je slaapkamer niet te warm is of dat je jezelf ook niet te warm inpakt om te slapen.
Verder is het belangrijk dat je je slaapkamer ook daadwerkelijk associeert met slapen. Idealiter zijn de enige activiteiten die in je slaapkamer plaatsvinden slapen en intimiteit.
Televisiekijken, lezen of werken doe je het best in andere ruimtes. Op die manier associeer je je slaapkamer echt met slapen.
Lukt het je niet om na een twintigtal minuten in slaap te vallen? Sta dan even op. Zo voorkom je dat je ligt te piekeren. Ga iets anders doen, tot je weer moe wordt en keer dan terug naar je bed.
Wat doe je voor het slapengaan?
Overdag een evenwichtige afwisseling tussen momenten van inspanning en ontspanning zal je tegen het einde van de dag een moe, maar voldaan gevoel geven. Sporten is erg gezond, maar liefst niet een uur voor je gaat slapen. Door te sporten krijg je immers opnieuw een energieboost.
Ook wat je doet de laatste uren voor je gaat slapen, kan je nachtrust positief of negatief beïnvloeden. Zo zal het blauwe licht dat beeldschermen van je smartphone, tablet, televisie of computer uitzenden je melatonineproductie tegenhouden. Je lichaam denkt dan dat het nog dag is en dat het nog niet in slaapmodus moet gaan. Het is dus een goed idee om bijvoorbeeld een uur voor het slapengaan blauw licht te vermijden. Lees een boek, luister naar muziek of neem een warm bad of douche. Dat zal je ontspannen.
Wees je ook bewust van wat je eet of drinkt voor het slapengaan. Zowel een volle maag als een lege maag zullen het inslapen bemoeilijken.
Cafeïne en suiker bijvoorbeeld zijn werken stimulerend en geven je weer energie. Door alcohol zal je snel kunnen inslapen, maar je nacht verloopt onrustiger en je geraakt niet in je diepe slaap. Alcohol beperken is dan ook een goed idee.
Creëer een ontspannend slaapritueel
Net zoals baby’s en kinderen tot rust komen van een vast slaapritueel, kunnen ook volwassenen er baat bij hebben. Op die manier bereid je je voor om te gaan slapen en kom je makkelijk in een slaapmodus. Tot een slaapritueel kunnen allerlei zaken behoren die jou tot rust brengen: ontspannen ademen, naar rustgevende muziek luisteren, wat lezen, maar ook wat lavendelolie op je hoofdkussen druppelen kan helpen om tot rust te komen. Lavendel helpt immers te ontspannen en zorgt voor een goede nachtrust.
Ondanks een goede slaaphygiëne lukt het heel wat mensen moeilijk om in slaap te vallen.