Neusspray: alles wat je moet weten over dit wondermiddel

En toch, het product wordt vaak te veel of verkeerd gebruikt. In dit artikel gaan we er dieper op in:

• In welke situaties gebruik je het best? 
• Welke types zijn er en welke gebruik je best? 
• Zijn neussprays verslavend?
• Welke neussprays zijn geschikt voor kinderen?
• Mag ik een neusspray als ik zwanger ben?
• Hoe gebruik je een neusspray?
  
  

Een verkoudheid, we hebben er allemaal weleens last van. We beginnen te snotteren, snuiten onze zakdoek volledig vol en kunnen amper of helemaal niet meer door onze neus ademen. Een miserabel gevoel, eentje waarbij een neusspray vaak het enige is dat verlichting biedt. Daarnaast helpt het ook wanneer je last hebt van:

• Ontstekingen zoals sinusitis en middenoorontsteking
• Bloedneuzen (enkel op advies van de arts)
• Neuspoliepen
• Oorpijn tijdens het vliegen
• Bepaalde allergieën, zoals hooikoorts oftewel allergische rhinitis                                  

Wat de achterliggende reden voor je verstopte of lopende neus ook is, een neusspray helpt in vele gevallen om de symptomen te verlichten. Wel zijn er verschillende types zijn. En niet ieder type is geschikt voor iedere situatie… 

Er is een gigantisch aanbod aan sprays of druppels om je verstopte of lopende neus aan te pakken. Maar welke type kies je best? Er zijn verschillende alternatieven: 

• Op basis van zoutoplossing
• Ontzwellend met bv. xylometazoline
• Met cortisone of corticosteroïden
• Combinatiepreparaten van een neusontzwellend middel met antibiotica of corticosteroïden (bv. sofraline, sofrasolone en dexa rhinospray) – waarbij het gebruik enkel aan te raden is op advies van je arts.

De werking van de verschillende types verschilt sterk van elkaar, dus het is belangrijk dat je een weloverwogen keuze maakt. Welke je best gebruikt, hangt af van je symptomen en persoonlijke voorkeuren. Hier vind je een gedetailleerd overzicht: 

Dit type bevat een oplossing van natriumchloride, oftewel keukenzout, en is een ideaal middeltje wanneer je last hebt van een verkoudheid of sinusitis (bijholteontsteking).  

De zoutoplossing zorgt ervoor dat het slijm in je neus dunner wordt, waardoor het makkelijker loslaat en je bijgevolg eenvoudiger kan ademhalen. Deze neusspray is beschikbaar zonder voorschrift in de apotheek of winkel, geschikt voor langdurig gebruik en heeft geen verslavende werking. Je kan er dus helemaal niets mis mee doen, maar het is wel het minst sterke alternatief.

Je kan ook kiezen voor een ontzwellende of decongestieve neusspray op basis van vasoconstrictoren (xylometazeoline, oxymetazoline, nafazoline of tramazoline).

Ontzwellende sprays op basis van vasoconstrictoren zorgen ervoor dat de bloedvaatjes in de neus samentrekken, waardoor de zwelling van de slijmvliezen in de neus afneemt en je vrijer kan ademhalen. Het is een erg effectief middel dat o.a. helpt bij:  

• Verkoudheid en verstopte neus door ontstoken neusslijmvlies
• Otitis media (middenoorontsteking) 
• Sinusitis (bijholteontsteking)
• Oorpijn tijdens vliegen, want het product zorgt voor minder druk op je oren
• Bloedneuzen (enkel op advies van de arts) 

Het is vrij verkrijgbaar in de apotheek. Ze zijn sterker dan de sprays met natriumchloride en zijn heel doeltreffend, maar er kan bij verkeerd gebruik wel gewenning optreden of schade ontstaan aan het neusslijmvlies, de trilhaarfunctie en de reukzin. Het is bijgevolg ook niet geschikt voor langdurig gebruik.

Hier vind je alvast enkele tips om ervoor te zorgen dat er geen gewenning optreedt:

• Gebruik het maximum voor 7 dagen. 
• Spray niet meer dan 3 keer per dag.
• Houd tussen 2 dosissen steeds 8 à 10 uur.
  
  

Er bestaan ook sprays op basis van cortisone. Dit schrikt mensen vaak af, terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is. Bij nieuwe middelen wordt er immers slechts 0,2% opgenomen in het lichaam¹.

Dat doet echter niet af aan de effectiviteit van het product. Neussprays met cortisone gaan vooral ontstekingsremmend te werk en spelen in op overgevoeligheidsreacties. Je neusslijmvlies wordt op termijn minder teer aan prikkels, waardoor neusklachten afnemen.

Wanneer je last hebt van langdurige neusklachten, neuspoliepen, hooikoorts of andere allergieën, kies je dus best voor een spray op basis van cortisone. Het is heel effectief en geschikt voor langdurig gebruik, maar het kan één tot drie weken duren alvorens het middel echt begint te werken en je resultaat ziet.

Vraag zeker raad aan jouw arts of apotheker.
 

Types op basis van cortisone en zoutoplossing zijn niet verslavend en kunnen langdurig gebruikt worden. Maar wanneer neussprays op basis van vasoconstrictoren te veel of verkeerd gebruikt worden, kunnen deze een verslavend effect hebben.                                                                                                                          

Gebruik je een neusspray op basis van vasoconstrictoren langer dan een week? Dan raken je bloedvaten eraan gewend. Je neusschelpen stoppen zichzelf te ontzwellen en je neusslijmvlies gaat rekenen op de neusspray om dit proces vooruit te helpen. Op termijn raakt je neusslijmvlies beschadigd en ontstaat er een rebound-effect, waardoor je neus constant verstopt is en je dit enkel nog kan oplossen met een spray.

Als je ze echter op de juiste manier gebruikt, dan is er helemaal geen gevaar. Let er gewoon op dat je het niet meer dan drie keer per dag en niet langer dan een week onophoudelijk te gebruiken. Op die manier blijft het medicijn een heel doeltreffend middel wanneer je last hebt van een lopende of verstopte neus. 

Raak je toch verslaafd? Dan stop je best abrupt. Dit zal leiden tot ontwenningsverschijnselen als een droge mond, slecht slapen en een prikkelbaar humeur, maar het is wel de beste manier. Eens afgekickt wacht je best een jaar alvorens je opnieuw een ontzwellende spray gebruikt. 

Met kinderen moet je opletten welke neusspray je gebruikt, want niet alles is even geschikt. Producten op basis van zoutoplossing zijn geen probleem en mogen langdurig gebruikt worden door zowel volwassenen als kinderen. 

Wanneer je kind last heeft van een verkoudheid of ontsteking, dan zijn ontzwellende producten op basis van vasoconstrictoren het meest doeltreffende alternatief. Het is wel belangrijk dat je hierbij kiest voor een product op maat van je kind. De dosis is namelijk afhankelijk van leeftijd. Vraag hiervoor raad aan je arts of apotheker.

Het gebruik van neusspray tijdens de zwangerschap of wanneer je borstvoeding geeft, is in vele gevallen geen probleem. Er wordt wel aangeraden om te kiezen voor een product op basis van zoutoplossing. Een middel op basis van vasoconstrictoren kan eventueel ook, maar dan vraag je best raad aan je huisarts en mag je de aanbevolen dosering zeker niet overschrijden. 

Wel is het beter dat je geen middeltjes op basis van cortisone gebruikt. Wil je dat toch doen? Raadpleeg dan zeker eerst je huisarts. Hij of zij zal het nodige advies geven. 

Je hebt de geschikte neusspray gevonden, maar hoe gebruik je het nu juist?

• Snuit eerst en vooral zachtjes je neus, ook wanneer die verstopt zit. Zo vermijd je dat er snot in de weg zit en het medicijn niet goed opgenomen wordt. 
• Schud het flesje en houd de spray losjes tussen duim en vingers. Gebruik je het flesje voor de eerste keer? Dan druk je best het pompje eerst een paar keer in.
• Houd met een vinger één van je neusgaten dicht en buig je hoofd voorover. 
• Mik weg van het tussenschot en verstuif elk neusgat.
• Snuit opnieuw je neus en maak meteen het flesje schoon voor toekomstig gebruik.

 Er wordt aangeraden om steeds je eigen neusspray te gebruiken en dat flesje ook niet uit te lenen. Zo vermijd je dat je anderen besmet of dat jouw flesje besmet raakt met virussen en bacteriën van anderen.