Pijnstillers, ook wel analgetica genoemd, is een groep medicijnen die worden gebruikt om pijn te verzachten. Dat doet een pijnstiller door de pijnprikkels te doen afnemen of door in te werken op het centrale zenuwstelsel.
____________
Wanneer je pijn hebt, is daar meestal een onderliggende oorzaak aan verbonden. Het lichaam wil namelijk een signaal geven dat er iets mis is. Door het nemen van pijnstillers kan het moeilijker zijn om de oorzaak van de pijn te achterhalen.
In de apotheek zijn ook pijnstillers zonder voorschrift verkrijgbaar. Neem die echter niet te lang zonder een arts te raadplegen. Die zal samen met jou op zoek gaan naar de onderliggende oorzaak van jouw pijn en zal jou op die manier een betere behandeling kunnen voorschrijven.
Wil je meer informatie over pijnstillers? Lees dan hier verder:
Hoe werken pijnstillers?
Wanneer je acute pijn hebt, komt dat meestal omdat er een pijnprikkel vanuit de zenuwen naar de hersenen wordt gestuurd. Pijnstillers kunnen op verschillende manieren inwerken op die pijnprikkel. Ze kunnen enerzijds de weg blokkeren die een pijnprikkel langs de zenuwen aflegt. Dat kan bijvoorbeeld door de pijnprikkels te dempen.
Ze kunnen enerzijds de weg blokkeren die een pijnprikkel langs de zenuwen aflegt. Dat kan bijvoorbeeld door de pijnprikkels te dempen.
Ze kunnen echter ook meer naar de bron van de pijn gaan, namelijk door de pijnsensoren die de pijnprikkels produceren te beïnvloeden. Op deze manier zullen de pijnprikkels de hersenen niet bereiken.
Anderzijds kunnen pijnstillers ook in de hersenen inwerken op de pijnprikkels. Dat doen ze door de pijnprikkels die aankomen in de hersenen te veranderen of te blokkeren. De hersenen herkennen de pijnprikkels anders en daardoor ga je de pijn ook minder voelen.
Ontstekingen zorgen ook vaak voor pijn. Vandaar dat er ook specifiek ontstekingsremmende pijnstillers bestaan. Die pijnstillers zorgen ervoor dat de typische symptomen van een ontsteking zoals roodheid, een zwelling, warmte en de pijn zelf gaan afnemen.
Lees er alles over hier.
Welke soorten pijnstillers bestaan er?
Het is belangrijk om te weten dat er verschillende soorten pijnstillers bestaan die allemaal een verschillende werking hebben. Pijnstillers worden onderverdeeld in verschillende families op basis van hun werking.
Pijnstillend en koortswerend
De meest gebruikte pijnstiller wereldwijd is paracetamol, die pijnstillend en koortswerend werkt. Deze pijnstiller is zonder voorschrift in de apotheek te verkrijgen en is veilig in gebruik omdat er weinig bijwerkingen bekend zijn. Dat betekent echter niet dat je paracetamol onbeperkt mag innemen.
Maar als je een pijnstiller wil nemen zonder eerst een huisarts te raadplegen, is paracetamol eigenlijk de meest veilige optie. Voor paracetemol zo vaak werd gebruikt, was Aspirine de meest voorgeschreven koortswerende pijnstiller.
Pijnstillend en ontstekingsremmend
Een trapje hoger staan ontstekingsremmers zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac. Deze pijnstillers gaan naast de pijn verlichten ook ontstekingen doen afnemen. Ontstekingsremmers zijn meestal onder voorschrift te verkrijgen omdat je ze bijvoorbeeld niet mag combineren met bloedverdunners.
Daarnaast kunnen ontstekingsremmers als bijwerking maaglast veroorzaken. Je moet ze dus altijd innemen in combinatie met voedsel.
Narcotische of opioïde pijnstillers
Er bestaan ook zware pijnstillers voor de behandeling van ernstige pijn of wanneer lichtere pijnstillers onvoldoende zijn om de pijn te doen afnemen. Die pijnstillers worden narcotische of opioïde pijnstillers genoemd.
Er wordt nog eens een onderscheid gemaakt tussen zwakke narcotische pijnstillers zoals codeïne, tramadol en tilidine en sterke narcotische pijnstillers zoals onder meer methadon en morfine. Tramadol wordt als sterke pijnstiller vaak gebruikt om zenuwpijn te behandelen.
Narcotische pijnstillers worden vaak na een operatie toegediend. Voor ambulant gebruik zijn ze enkel onder voorschrift verkrijgbaar. Pijnstillers met morfine of een andere zware narcotische pijnstiller hebben constipatie en misselijkheid als voornaamste bijwerking. In combinatie met het gebruik van zware narcotische pijnstillers kan dus soms een laxeermiddel voorgeschreven worden.
Pijnstillers worden door verschillende merken op de markt gebracht. Maar wist je dat er ook alternatieven voor merkgeneesmiddelen bestaan? Generische geneesmiddelen zijn qua werking identiek aan merkgeneesmiddelen omdat ze uit hetzelfde actieve ingrediënt bestaan en voldoen aan dezelfde kwaliteitseisen als merkgeneesmiddelen.
Een generisch geneesmiddel wordt pas op de markt gebracht wanneer het patent van het originele merkgeneesmiddel vervallen is. Meestal wordt een generisch geneesmiddel vernoemd naar het actieve ingrediënt in het geneesmiddel.
Welke dosis pijnstillers mag je nemen?
Het is geen goed idee om zonder een arts te raadplegen regelmatig pijnstillers te nemen. Een arts zal na een onderzoek kunnen bepalen wat de oorzaak van jouw pijn is en de beste pijnstiller kunnen voorschrijven.
Daarnaast kunnen pijnstillers ook bepaalde bijwerkingen hebben en mag je sommige pijnstillers niet met andere medicatie combineren.
Bovendien is het belangrijk om te weten welke dosis je van een bepaalde pijnstiller mag nemen. Dat is allemaal informatie die jouw arts of apotheker jou zal kunnen geven.
De pijnstiller die het meest wordt gebruikt is paracetamol. Die is veilig in gebruik en kent bij een normale dosis weinig bijwerkingen. Respecteer wel de maximale dosis.
Bij kinderen is die afhankelijk van hun lichaamsgewicht. Volwassenen mogen dan weer 4 tot 6 keer per dag een dosis van 500 mg innemen. Het is wel belangrijk om dagelijks niet meer dan 4 gram in te nemen en per inname minstens 4 uur tussen te laten.
Het is verder ook belangrijk om niet te overdrijven met pijnstillers. Te lang na elkaar pijnstillers nemen, kan gewenning veroorzaken. Wanneer je bijvoorbeeld gedurende een lange periode een pijnstiller tegen hoofdpijn neemt, kan het dus zijn dat je net door die pijnstiller meer hoofdpijn krijgt vanwege de gewenning aan de pijnstiller.
Ga dus in het geval van aanhoudende pijn zeker langs bij je arts om de oorzaak van jouw pijn op de meest efficiënte en doeltreffende manier aan te pakken.
